Obserwatorium Integracji Społecznej powstało w 2010 r. w strukturze Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Poznaniu w ramach projektu systemowego „Koordynacja na Rzecz Aktywnej Integracji” realizowanego w ramach Priorytetu I „Zatrudnienie i integracja społeczna”, działania 1.2 „Wsparcie systemowe instytucji pomocy i integracji społecznej” Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
Od lipca 2015 r. OIS funkcjonuje w ramach WROT – Wielkopolskiego Regionalnego Obserwatorium Terytorialnego, współtworząc wraz z Obserwatorium Rynku Pracy oraz Obserwatorium Innowacji sieć wielkopolskich obserwatoriów.
Stworzenie Obserwatorium stało się odpowiedzią na potrzebę identyfikacji regionalnych problemów społecznych oraz informacji o instytucjach zajmujących się ich rozwiązywaniem. OIS służy nie tylko instytucjom i odbiorcom z poziomu regionalnego (wojewodom i podległym mu instytucjom, a także marszałkom i urzędowi marszałkowskiemu) i krajowym (administracja rządowa szczególnie ministerstwa pracy i polityki społecznej, edukacji, zdrowia), ale głównie instytucjom z poziomu powiatowego i gminnego, czyli ośrodkom pomocy społecznej, powiatowym centrom pomocy rodzinie i innym jednostkom organizacyjnym gminy i powiatu.