Rola wsparcia (dla) specjalistów/ek ds. reintegracji

Reintegracja społeczno-zawodowa to jedno z kluczowych działań związanych z rozwojem sektora ekonomii społecznej. Znaczącą rolę w tym procesie odgrywają specjaliści oraz specjalistki ds. reintegracji – osoby, które wspierają przedsiębiorstwa społeczne w obszarze przeciwdziałania wykluczeniom społecznym.

Specyfika pracy specjalisty/ki ds. reintegracji

Proces reintegracji jest prowadzony w Polsce od lat. Standardy wsparcia przedsiębiorstw społecznych (PS) przez Ośrodki Wsparcia Ekonomii Społecznej (OWES) oraz zakres usług reintegracyjnych zostały zdefiniowane w regulacjach prawnych. Wynikają one m.in. z treści ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o ekonomii społecznej. Jednak działania specjalistów/ek ds. reintegracji, reprezentujących OWES, różnią się w poszczególnych regionach kraju.

W odpowiedzi na potrzebę ujednolicenia praktyk w Wielkopolsce, w 2022 roku zespół specjalistek ds. reintegracji z wielkopolskich OWES oraz przedstawicieli ROPS w Poznaniu, przy wsparciu zewnętrznego eksperta, Przemysława Kozaka, przygotował opracowanie dotyczące działań reintegracyjnych. Obecnie trwają prace nad aktualizacją przewodnika. Będzie on dostępny w formie online na naszej stronie internetowej.

W materiale znajdują się m.in. informacje na temat roli specjalisty/ki ds. reintegracji oraz wskazówki porządkujące praktyczną wiedzę. Narzędziownik „Wsparcie procesu reintegracji społeczno-zawodowej w przedsiębiorstwach społecznych województwa wielkopolskiego – przewodnik dla specjalistów i specjalistek ds. reintegracji w OWES” przedstawia możliwe kierunki działań oraz kolejne etapy reintegracji.

Zadaniem specjalisty/ki ds. reintegracji jest wsparcie lidera PS w procesie przygotowywania i realizacji Indywidualnego Planu Reintegracyjnego (IPR) dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. IPR skierowany jest do osób zatrudnionych w PS z dotacji udzielanej przez OWES.

Współpraca rozpoczyna się od wzajemnego poznania i nawiązania relacji z PS. Ważnym elementem procesu jest diagnoza sytuacji PS, a także wzmacnianie liderów i zespołów. Działania reintegracyjne nie mogą pomijać kontekstu, w którym osoba funkcjonuje na co dzień. Formami wsparcia w procesie mogą być m.in. spotkania indywidualne, udział specjalisty/ki w spotkaniach zespołu, miniszkolenia oraz warsztaty zespołowe. Reintegracja to długotrwały proces, zależny od doświadczenia i cech indywidualnych PS oraz osób korzystających ze wsparcia.

Osoby pełniące funkcję specjalisty ds. reintegracji mierzą się z wieloma wyzwaniami. Bariery mogą wynikać m.in. z sytuacji życiowej osób korzystających ze wsparcia, trudności w budowaniu relacji opartych na zaufaniu, braku wiary w siebie i w możliwość zmiany, uzależnień, kryzysu zdrowia psychicznego czy stereotypów. Dodatkowym czynnikiem wpływającym na proces jest poziom kompetencji oraz samodzielność lidera PS w obszarze reintegracji.

Praca w obszarze reintegracji to wymagające oraz złożone zadanie. Dlatego też niezwykle ważne jest wsparcie np. szkoleniowe czy doradcze skierowane do samych specjalistów i specjalistek.

Wsparcie dla specjalistek w Wielkopolsce

W Wielkopolsce funkcjonuje pięć Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej:

• Leszczyński Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej prowadzony przez Stowarzyszenie Centrum Promocji i Rozwoju Inicjatyw Obywatelskich PISOP w Lesznie oraz miasto Leszno, w subregionie leszczyńskim,
• Ośrodek Wsparcia Ekonomii Społecznej w subregionie kaliskim – Fundacja im. Królowej Polski św. Jadwigi w Puszczykowie,
• OWES ETAP – Stowarzyszenie ETAP w Poznaniu w subregionie pilskim,
• Wielkopolski Ośrodek Ekonomii Społecznej – Stowarzyszenie Na Rzecz Spółdzielni Socjalnych w Koninie w subregionie konińskim,
• Wielkopolskie Centrum Ekonomii Solidarnej prowadzone przez Fundację Pomocy Wzajemnej Barka w Poznaniu oraz miasto Poznań w subregionie poznańskim.

Łącznie w wyżej wymienionych OWES-ach zatrudnionych jest dziewięć specjalistek ds. reintegracji.

Specjalistki ds. reintegracji ściśle współpracują z zespołem ROPS w Poznaniu. W ramach współpracy organizowane są cykliczne spotkania specjalistek i przedstawicielek ROPS. Są one przestrzenią do wymiany doświadczeń, prezentacji dobrych praktyk, a także wypracowania innowacyjnych rozwiązań w obszarze reintegracji.

Każde wydarzenie odbywa się w innej siedzibie OWES w Wielkopolsce, siedzibie ROPS lub np. w siedzibach PS, gdzie przedstawiane są dobre praktyki dotyczące wyżej wymienionego obszaru.

Symboliczne rozpoczęcie wspólnej pracy w 2025 roku odbyło się 16 stycznia w siedzibie OWES w Puszczykowie. Była to okazja do zaplanowania harmonogramu prac oraz rozmów na temat potrzeb związanych z rozwojem działań.

W spotkaniu wzięły udział specjalistki ds. reintegracji z Fundacji im. Królowej Polski św. Jadwigi, Stowarzyszenia Na Rzecz Spółdzielni Socjalnych (Wielkopolski Ośrodek Ekonomii Społecznej w Koninie) oraz Fundacji Pomocy Wzajemnej Barka (Wielkopolskie Centrum Ekonomii Solidarnej w Poznaniu).

W harmonogram wspólnej pracy wpisuje się również oferta dedykowanych warsztatów oraz organizacja indywidualnego wsparcia. Są to propozycje rozwoju zawodowego oferowane przez ROPS. Tematyka warsztatów jest ustalana na podstawie konsultacji dotyczących aktualnych potrzeb specjalistek. Wspólną inicjatywą jest także bieżący kontakt online – pomocny w codziennej wymianie informacji czy omawianiu wyzwań wynikających z charakteru pracy.

Opisane działania zapewniają kompleksowe wsparcie, odpowiadające na zróżnicowane oraz realne potrzeby specjalistek. Służą również do ujednolicenia metod pracy oraz standardu reintegracji w realizowanych projektach. Wypracowana sieć współpracy wyróżnia się na poziomie ogólnopolskim – to jedyny tak rozbudowany rodzaj wsparcia, wypracowany przez specjalistki ds. reintegracji w OWES oraz zespół ROPS.

Proces reintegracji w PES

Reintegracja społeczno-zawodowa to pakiet rozbudowanych działań, skierowanych do osób zatrudnionych w przedsiębiorstwach społecznych. Jej celem jest pomoc w odzyskaniu zdolności do pełnienia ról społecznych i zawodowych, odbudowa samodzielności i aktywności zawodowej oraz wzmocnienie kompetencji osobistych, społecznych i zawodowych. Wsparcie wpływa pozytywnie na poczucie własnej wartości osób zatrudnionych w PS, prowadzi do lepszego funkcjonowania w społeczeństwie oraz służy zwiększeniu stabilności zatrudnienia.

Proces reintegracji w przedsiębiorstwach społecznych prowadzony jest przez wykwalifikowanych specjalistów i specjalistki z Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej (OWES).

Więcej informacji na temat reintegracji społeczno-zawodowej:

• Standardy OWES
• Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego do 2030 roku
• Wielkopolski Program Rozwoju Ekonomii Społecznej na lata 2023–2027

____________________________________________________________________

Działanie realizowane jest w ramach projektu pt.: „Koordynacja polityki społecznej w Wielkopolsce”, finansowanego ze środków unijnych w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 oraz ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego.

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie