Równość płci w ujęciu statystycznym

Równość płci, zawierająca się w ramach Celu Zrównoważonego Rozwoju nr 5, jest jednym ze strategicznych celów unijnego projektu Shaping Fair Cities (Tworzenie Sprawiedliwych Miast). Osiągnięcie stanu, w którym można mówić o równości płci, nie jest jednak możliwe bez narzędzi i metod. Zaliczają się do nich: zbieranie danych, opracowywanie krótko- i długoterminowych strategii, organizacja licznych konsultacji społecznych, walka ze stereotypami w tym obszarze, zmiana kryteriów przydzielania budżetów oraz lepsze wspieranie przedsiębiorczych kobiet. Nie bez znaczenia są również dobre praktyki, z których inni obywatele i decydenci mogliby brać przykład. Podstawą wszelkiego działania w tym obszarze jest wzrost świadomości na temat nierówności w traktowaniu kobiet i mężczyzn, przez co możliwe będzie pokazanie obywatelom skutków tego procesu, a pośrednio – zaangażowanie władz do działania.

Z raportu opublikowanego w 2019 roku przez Biuro Wielkopolskie w Brukseli wynika, że mimo stanowienia ponad połowy ludności, kobiety są niedostatecznie reprezentowane niemal na każdym szczeblu Unii Europejskiej. Stanowią zaledwie 28,6 % członków zgromadzeń regionalnych, 36 % członków rad miejskich i tylko 15 % burmistrzów. Widoczna jest również dysproporcja w obrębie otrzymywanego wynagrodzenia, które w przypadku kobiet jest niższe o około 15 procent w stosunku do mężczyzn. Sporadycznie zdarza się, że wykonują więcej pracy nieodpłatnej, doświadczają również zachowań przemocowych.

Działania na rzecz równości płci również znajdują się w obszarze zainteresowania Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej.
W ramach projektu przeprowadzono w zeszłym roku na terenie Miasta Poznania badanie ankietowe na reprezentatywnej próbie 749 dorosłych mieszkańców. Wynikło z nich, że mieszkańcy – mimo generalnej nieznajomości celów Agendy 2030 – uważają równość płci za ważną jako cel. Niestety, ekspertyza sporządzona przez uniwersytecką badaczkę tematyki równości płci, dr. Marię Wąsicką-Sroczyńską wykazała, że Cel Zrównoważonego Rozwoju nr 5 i związane z nim zadania nie zagościły powszechnie w strategiach gminnych i powiatowych. Ze względu na rosnące zainteresowanie tematyką zrównoważonego rozwoju w naszym kraju oraz intensyfikujące się działania ze strony rządowej w kierunku popularyzacji założeń Agendy 2030 należy mieć jednak nadzieję na ich materializację w przestrzeni publicznej.

Konsekwencją nawiązanej z dr. Wąsicką-Sroczyńską współpracy były dwa spotkania edukacyjno-warsztatowe, przeprowadzone w dniach 26 i 10 lipca br. na terenie Gminy Lisków. Pierwsze z nich miało w przeważającej części charakter informacyjny i służyło zaznajomieniu obecnym zarówno z ideą Agendy 2030, jak i ciągłością działań podejmowanych w obszarze tzw. równości płci. Wysnute wnioski nie napawały jednak optymizmem. Na przełomie lat nie zmniejszyła się liczba wyzwań, jakim trzeba sprostać. Było to widoczne w szczegółowym omówieniu wniosków z zeszłorocznej ekspertyzy. Obecnie kobiety, mimo liczniejszej reprezentacji w badanych gminach i powiatach, częściej są narażone na bezrobocie, czy przemoc domową. Nie są również wystarczająco licznie reprezentowane na stanowiskach kierowniczych w analizowanych gminach i powiatach.

Do interesujących, nieco odbiegających od pesymistycznych założeń wniosków doszli obecni podczas drugiej, warsztatowej części spotkania w lipcu 2019 roku. Okazało się bowiem, że w gminie Lisków zarówno stanowisko wójta, jak i zastępcy piastują kobiety. Również w samych instytucjach, takich jak urząd gminy czy miejscowy ośrodek pomocy społecznej większość kadry stanowią kobiety. Przewaga mężczyzn widoczna jest natomiast na poziomie obsady rady gminy. Także działania podejmowane przez lokalnych decydentów i decydentki zmierzają
w kierunku wsparcia kobiet żyjących na terenie gminy (np. utworzenie żłobka). Dr Maria Wąsicka-Sroczyńska przekazała po spotkaniu szereg rekomendacji, zmierzających przede wszystkim do niwelowania zastałych, stereotypowych przekonań o przypisaniu konkretnych zawodów do danej płci, tworzenia dokumentów nt. zjawiska równości i nierówności płci, uspójniania istniejących dokumentów i strategii, promocję tematyki CZR nr 5 wśród obywateli,   czy też dbania o zachowanie parytetów
w obszarze rozdziału stanowisk.

Z powyższych wynika, że w obszarze Celu Zrównoważonego Rozwoju nr 5 jest jeszcze bardzo wiele do zrobienia. Budująca jest możliwość organizacji spotkań i dyskusji w tym obszarze na terenie Wielkopolski, jak również otwartość lokalnych decydentów na implementację treści zadań w ramach umacniania równości płci w regionie. Na długofalowe efekty tych działań trzeba będzie jednak jeszcze trochę zaczekać.

Ten tekst został opublikowany w ramach projektu finansowanego ze środków Unii Europejskiej. Treść strony stanowi wyłącznie odzwierciedlenie poglądów pracowników Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Poznaniu i nie stanowi oficjalnego stanowiska Unii Europejskiej w jakiejkolwiek sprawie.